فرآیند اسمز معکوس چیست ؟
اسمز معکوس فرآیندی هست که برای معکوس کردن جریان اسمزی آب از درون غشای نیمه تراوا از فشار استفاده می کند. اگر این غشاء نیمه تراوا را بین دو محلول آب خالص و ناخالص قرار بدهید آب به طور طبیعی و در شرایط اسمزی از غلظت پایین به بالاتر جریان پیدا می کند.
تا زمانیکه پتانسیل های شیمیایی دو طرف برابر شوند این پدیده ادامه خواهد داشت. در حالت متعادل، اختلاف فشار دو طرف غشاء با اختلاف فشار اسمزی برابر خواهد شد. اگر فشاری برابر با اختلاف فشار اسمزی به محلول غلیط اعمال شود جریان آب را قطع خواهد کرد. اگر فشار وارد شده از فشار اسمزی بیشتر باشد، جهت جریان طبیعی آب، برعکس خواهد شد.
در این مرحله آب با فشار از بین غشاء عبور می کند و نیترات و سایر مواد معدنی را تصفیه می نماید. حدود یک دوم یا دو سوم آب در پشت این غشاء بعنوان آب پسمانده باقی می ماند که آن را دور می ریزیم.
ویژگی اسمز معکوس
با روش فرآیند اسمز معکوس می توانیم نمک زدایی از آب های شور را انجام دهیم. این روش سیستم پیچیده ای ندارد و نسبت به سایر روش ها قابل کنترل می باشد.
امروزه بسیاری از صنایع برای تصفیه آب مورد نیاز خود از دستگاه های تصفیه آب با روش اسمز معکوس استفاده می کنند. روش کار این دستگاه ها به صورتی است که با عبور مولکول های غیر یونی از روزنه های ریز یک غشاء انجام می شود.
آب ورودی به سیستم که دارای املاح می باشد بعد از عبور از این غشاء ها به آب تقریبا خالص تبدیل می شود چون این غشاء ها مولکوهای خنثی را از خود عبور می دهند.
در سیستم های اسمز معکوس، جریان آب ورودی به دو جریان آب تبدیل می شود، جریان آب تصفیه شده و پساب غلیظ
اساس کار تصفیه آب اسمز معکوس به چه صورتی است
دو ظرف یکی حاوی آب نمک و دیگری حاوی آب خالص را توسط یک لوله به یکدیگر وصل می کنیم و هر دو را با ارتفاع مساوری و در یک سطح قرار می دهیم، برای برقراری تعادل در غلظت یون های سدیم و کلراید از ظرف آب نمک، یون های نمک به صورت نفوذ مولکولی به ظرف آب خالص منتقل می شود تا تعادل غلظت بین هر دو ظرف برقرار شود.
اگر بین این دو ظرف یک غشاء قرار بگیرد که اجازه عبور مولکوهای آب را بدهد و یون های نمک از آن عبور نکنند، آب خالص از محلول شماره 2 به محلول شماره یک منتقل می شود تا تعادل در غلظت برقرار شود و این عمل تا جایی ادامه می یابد که افزایش ارتفاع در ظرف آب نمک، فشار مضاعف ایجاد نماید و اجازه انتقال آب از محلول شماره 2 به محلول شماره یک را ندهد. این فشار را فشار اسمزی می نماییم.
